Pracodawca jest zobowiązany zapewnić swoim pracownikom odpowiednie zaplecze higienicznosanitarne. Co mówią polskie przepisy na temat toalet w miejscu pracy?
Lokalizacja toalet
Przepisy dotyczące toalet w miejscu pracy można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 1997 r. Nr 129, poz. 844, z późn. zm.). Czytamy w nim, że toaleta powinna znajdować się maksymalnie 75 metrów od stanowiska pracy. W przypadku wykonywania pracy na otwartej przestrzeni toaleta może znajdować się maksymalnie 125 metrów od stanowiska pracy. W budynkach wielopiętrowych toaleta powinna znajdować się na każdej kondygnacji. Wyjątkiem jest sytuacja, w której na jednym piętrze pracuje mniej niż 10 osób – wówczas toaleta może znajdować się na sąsiedniej, niższej lub wyższej kondygnacji.
W przypadku zakładów zatrudniających zarówno kobiety, jak i mężczyzn, obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie oddzielnych toalet dla każdej płci. Toalety powinny być wyraźnie oznaczone, a ich lokalizacja powinna być łatwo dostępna dla wszystkich pracowników.
Dostępność toalet
Przytoczone rozporządzenie stanowi, że toalety powinny być łatwo dostępne, to znaczy powinno móc się do nich dostać bezpośrednio z innych pomieszczeń, korytarzy albo dróg służących do komunikacji ogólnej. Przed kabiną sanitarną z miską ustępową powinno znajdować się pomieszczenie wejściowe z umywalką z dopływem zimnej oraz ciepłej wody.
W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) możemy zapoznać się z wymaganiami dotyczącymi toalet dla osób niepełnosprawnych. W każdej firmie zatrudniającej pracowników niepełnosprawnych powinny znaleźć się toalety przystosowane do potrzeb tych osób. Toalety takie powinny znaleźć się na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych. Dostosowanie toalety odbywa się poprzez zapewnienie odpowiedniej przestrzeni manewrowej, zastosowanie drzwi bez progów, montaż miski ustępowej i umywalki na odpowiedniej wysokości oraz instalację specjalnych uchwytów.
Liczba toalet
W pierwszym ze wspomnianych rozporządzeń znalazła się również informacja o liczbie toalet w miejscu pracy. Na każdych trzydziestu mężczyzn zatrudnionych na jednej zmianie powinna przypadać nie mniej niż jedna miska ustępowa i jeden pisuar, a na każde dwadzieścia kobiet – nie mniej niż jedna miska ustępowa. Jeżeli liczba pracowników przekracza 50 osób, pracodawca powinien zapewnić co najmniej jedną toaletę na każde kolejne 30 osób.
Właściwa wentylacja i oświetlenie toalet
Toalety w miejscu pracy powinny być odpowiednio wentylowane, aby zapewnić świeże powietrze i uniknąć nieprzyjemnych zapachów. W przypadku braku okien, należy zastosować wentylację mechaniczną. Oświetlenie toalet powinno być dostateczne, aby umożliwić korzystanie z nich bez problemów. Warto również pomyśleć o oświetleniu awaryjnym, które zapewni bezpieczeństwo w przypadku awarii zasilania.
Odpowiedzialność pracodawcy za czystość i utrzymanie toalet
Pracodawca jest odpowiedzialny za utrzymanie czystości toalet w miejscu pracy. Należy regularnie sprzątać pomieszczenia sanitarne, uzupełniać zapasy mydła, papieru toaletowego i ręczników, a także dbać o stan techniczny urządzeń sanitarnych. W przypadku awarii, pracodawca powinien niezwłocznie zorganizować naprawę, a na czas niedostępności toalety jest zobowiązany zapewnić rozwiązanie zastępcze, na przykład w postaci toalet i umywalek przenośnych.
Zachowanie prywatności
Ważnym aspektem komfortu korzystania z toalet w miejscu pracy jest zachowanie prywatności. Z tego powodu drzwi do toalet powinny być wyposażone w zamki, a kabiny muszą być odpowiednio oddzielone od siebie ścianami działowymi. Dla zachowania większego komfortu osób korzystających z toalet męskich, warto zastanowić się nad montażem przegród międzypisuarowych lub nad podobnym rozwiązaniem, dzięki któremu pisuary będą bardziej osłonięte.
Podsumowując, wymagania techniczne dotyczące toalet w miejscu pracy mają na celu zapewnienie komfortu i higieny pracowników. Pracodawcy powinni dbać o spełnienie tych wymagań, gdyż wpływa to na dobre samopoczucie zatrudnionych osób, a także na ich efektywność pracy.